Podział Majątku / Czy orzeczenie o winie rozkładu pożycia małżeńskiego ma wpływ na podział majątku wspólnego?
W swojej praktyce bardzo często spotykam się z pytaniem czy orzeczenie o winie rozkładu pożycia małżeńskiego ma wpływ na podział majątku wspólnego. W praktyce pytanie to zmierza do uzyskania odpowiedzi, czy warto traktować sprawę o rozwód jako swoiste przedpole postępowania o podział majątku.
Jednoznaczna odpowiedź na tego rodzaju pytanie wcale nie jest prosta. Po pierwsze należy przypomnieć, że zgodnie z paragrafem pierwszym art. 43 k.r.o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Paragraf drugi wskazanego artykułu stanowi jednak, iż z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Ustawodawca nie precyzuje niestety jakie to powody w świetle tego przepisu uznać można za ważne.
Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego wina małżonka ( za rozpad małżeństwa) powinna być brana pod uwagę przy ocenie czy za ustaleniem nierównych udziałów przemawiają „ważne powody” analizowane z punktu widzenia zasad współżycia społecznego (vide min. postanowienie SN z 24.04.2013r., IV CSK 553/12, LEX 1353257, Postanowienie SN z 02.10.1997r., II CKN 348/97, LEX 479357).
W literaturze przedmiotu oraz w orzecznictwie tradycyjnie przyjmuje się jednocześnie, że ważne powody ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym zachodzą nie w każdym przypadku faktycznej nierówności przyczynienia się każdego z małżonków do powstania majątku wspólnego, lecz przede wszystkim wówczas, gdy jedno z małżonków, przeciwko któremu skierowane jest żądanie ustalenia nierównych udziałów, w sposób rażący i uporczywy nie przyczynia się do powstania majątku wspólnego stosownie do posiadanych sił i możliwości zarobkowych (post. SN z 26 listopada 1973 r., sygn. III CRN 227/73). Warto bowiem pamiętać, że artykuł 43 § 2 k.r.o. określa dwie przesłanki ustalenia nierównych udziałów w majątku wspólnym, które muszą wystąpić łącznie i które pozostają do siebie w takim wzajemnym stosunku, że żadne ważne powody nie będą stanowić podstawy ustalenia nierónych udziałów w majątku, jeżeli stopień przyczynienia się małżonków do powstania majątku wspólnego jest równy.
Mając na względzie przedstawione stanowisko, ustalenie winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego ma wpływ na ustalenie nierónych udziałów w majątku wspólnym tylko wówczas jeżeli upatrujemy winy rozkładu pożycia stricte w nieprzyczynianiu się do powstania majątku i łożenia na utrzymanie rodziny. Ocena czy myśląc o przyszłym podziale majątku warto domagać się orzeczenia winy, powinna zatem być zindywidualizowana i opierać się na konkretnych okolicznościach sprawy.
Uwaga! Warto pamiętać, że przyczyny, dla których sąd ustalił jedną zee stron winną rozkłądu pożycia nie wynikają z tzw. Sentencji wyroku, a z jego uzasadnienia, które sąd sporządza jedynie na wniosek strony złożony w terminie 7 dni od daty ogłoszenia wyroku.